Ngành đóng tàu đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối và độ bền vượt trội của các kết cấu kim loại. Tàu biển phải hoạt động trong môi trường nước mặn ăn mòn, áp lực cao, nhiệt độ biến đổi liên tục, vì vậy vật liệu hàn đóng vai trò quyết định đến độ an toàn, tuổi thọ và hiệu suất khai thác của con tàu.
1. Vì sao tiêu chuẩn vật liệu hàn lại đặc biệt quan trọng?
-
- Môi trường biển khắc nghiệt: nước mặn, rung động liên tục, lực va đập mạnh.
- Sai sót trong mối hàn có thể dẫn đến nứt gãy, rò rỉ, gây nguy hiểm cho con người và thiệt hại kinh tế lớn.
- Các tổ chức đăng kiểm quốc tế như DNV, ABS, Lloyd’s Register đặt ra yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt cho vật liệu hàn để đảm bảo chất lượng và an toàn.
2. Những tiêu chuẩn phổ biến áp dụng trong đóng tàu
| Tổ chức / Quy chuẩn | Mô tả |
|---|---|
| AWS (Mỹ) | Tiêu chuẩn vật liệu hàn phổ biến, ví dụ AWS A5.1, A5.5 cho que hàn hồ quang. |
| DNV/GL (Na Uy) | Quy chuẩn hàng hải khắt khe về kiểm tra, thử nghiệm và chứng nhận. |
| ISO 2560 | Tiêu chuẩn quốc tế cho que hàn thép carbon & thép hợp kim. |
| BV (Pháp) | Bureau Veritas – yêu cầu kiểm tra cơ lý và siêu âm vật liệu hàn. |
3. Lựa chọn vật liệu hàn cho từng bộ phận tàu
-
- Kết cấu thân tàu: Que hàn E7018, E6013 hoặc dây hàn ER70S-6, bắt buộc có chứng chỉ DNV hoặc ABS.
- Bồn chứa nhiên liệu, két nước: Que hàn inox E309L, E316L để chống ăn mòn.
- Đường ống thủy lực, dẫn dầu: Dây hàn TIG inox hoặc que hàn hợp kim niken tùy ứng dụng.
- Boong tàu, mặt sàn: Vật liệu hàn chịu lực và chống mài mòn tốt.
4. Yêu cầu kiểm tra nghiêm ngặt đối với vật liệu hàn
-
- Kiểm tra cơ lý: độ bền kéo, độ giãn dài, độ cứng.
- Kiểm tra kim tương: đánh giá cấu trúc lớp hàn (ferrite, austenite…).
- Kiểm tra phá hủy & không phá hủy: siêu âm (UT), chụp ảnh phóng xạ (RT).
- Chứng nhận & truy xuất nguồn gốc: mỗi lô sản phẩm phải có hồ sơ chứng nhận đầy đủ.
5. Một số vật liệu hàn đạt chuẩn trong đóng tàu
| Tên sản phẩm | Loại hàn | Đặc điểm chính |
|---|---|---|
| E7018 | Hồ quang tay | Bền kéo cao, thâm nhập sâu, chống nứt tốt. |
| ER70S-6 (MIG) | Dây hàn CO₂ | Mối hàn đẹp, hiệu suất cao, phù hợp hàn thân tàu. |
| E316L (inox) | Que hàn inox | Chống ăn mòn, thích hợp cho bồn chứa và ống dẫn. |
| ENiCrFe-3 | Hợp kim niken | Chịu nhiệt và chống ăn mòn mạnh, dùng cho chi tiết đặc biệt. |
Vật liệu hàn đạt tiêu chuẩn quốc tế là điều kiện bắt buộc trong ngành đóng tàu hiện đại. Việc lựa chọn đúng sản phẩm không chỉ đảm bảo an toàn và chất lượng kết cấu mà còn giúp doanh nghiệp vượt qua các quy định đăng kiểm khắt khe, duy trì uy tín và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
